معمای ۲۰۰ ساله هرم باستانی مصر با کشف این دالان‌ها حل شد

راز بقا: دنیای فراعنه هرچند با اهرام ثلاثه در ذهن‌ها شناخته می‌شود، با این حال به جز آن‌ها هرم‌های ریز و درشت بسیار دیگری در مناطق مختلف مصر ساخته شده‌اند که بعضی سالم هستند و بعضی به شدت آسیب دیده‌اند.

به گزارش راز بقا؛ هرم ساحورَع، متعلق به دومین فرعون دودمان پنجم مصر باستان، یکی از این اهرام است که تصور می‌شود در قرن ۲۶ تا ۲۵ قبل از میلاد برای او ساخته شده باشد.

این هرم اولین بار توسط مصرشناس بریتانیایی «جان پرینگ» مورد بررسی قرار گرفت و او تنها کسی بود که توانست ورودی و همچنین گذرگاه دسترسی به قلب این هرم نیمه‌مخروب را شناسایی و تمیزکاری کند.

آقای پرینگ در جریان کاوش‌هایش در این هرم یک تکه سنگ بازالت پیدا کرد و احتمال داد که متعلق به تابوت پادشاه باشد. اما اتاق تدفین در اثر فعالیت مخرب سنگ‌شکن‌ها بسیار آسیب دیده و حتی مشخص نبود که این بخش از یک یا دو اتاق تشکیل شده است.

به خاطر وضع ایمنی نامناسب هرم کار او نیمه‌تمام ماند و پس از کاوش‌های این باستان‌شناس، سوال درباره وجود احتمالی یک گذرگاه و انبار در پشت سر مقبره تعبیه‌شده در داخل هرم ماسورع برای حدود دو قرون بی‌جواب ماند. این در حالی بود که آسیب‌های وارده به هرم، بازسازی نقشه دقیق بنا را غیرممکن کرده بود.

تا این‌که در سال ۲۰۱۹ یک پروژه تحت هدایت محمد اسماعیل خالد، مصر شناس در دانشگاه وورتسبورگ آلمان، و با هدف حفاظت و مرمت هرم ساحورع آغاز شد.

آقای خالد می‌گوید: «تلاش‌های ما در وهله نخست بر تمیز کردن اتاق‌های داخلی، تثبیت هرم از داخل و جلوگیری از فروریختن بیشتر متمرکز بود. در این فرآیند ما موفق شدیم اتاقک‌های دفن هرم را که قبلا غیرقابل دسترس بود، ایمن‌سازی کنیم.»

در طول کار مرمت، کاوشگران توانستند نقشه طبقه زیرین اتاق را که به مرور زمان خراب شده بود، کشف کنند و در نتیجه دیوار‌های شرقی تخریب‌شده با دیوار‌های حائل جدید جایگزین شدند.

در جریان اولین کاوش‌ها در حدود دویست سال پیش جان پرینگ در قسمت شمال شرقی دیوار شرقی اتاقک تدفین، یک گذرگاه کم‌ارتفاع را یافت و حدس زد که این دالان می‌تواند به یک انبار منتهی شود. اما راهرو پر از آوار و نخاله ساختمانی بود و او سعی نکرد واردش شود.

در طول کاوش‌های بعدی در محوطه هرم توسط لودویگ بورچارد در سال ۱۹۰۷، این فرضیه زیر سوال رفت و کارشناسان دیگر با او هم‌نظر شدند. حالا، اما در جریان حفاری‌های جدید، آثار یک دالان کم‌ارتفاع، همانگونه که آقای پرینگ قبلاً در حفاری‌هایش در سال ۱۸۳۶ متوجه آن شده بود، به دست آمد.

محمد خالد می‌گوید: «شگفت‌انگیزتر این بود که ما آثار این گذرگاه را کشف کردیم. به این ترتیب ثابت شد که مشاهدات انجام‌شده در طول اکتشاف پرینگ درست بوده است.»

وی اضافه کرد: «کار ادامه یافته و گذرگاه کشف شده است و بدین ترتیب ما تاکنون هشت انبار را پیدا کرده‌ایم. اگرچه قسمت‌های شمالی و جنوبی این انبار‌ها به‌ویژه سقف و کف اصلی به شدت آسیب دیده‌اند، اما همچنان بقایای دیوار‌ها و قسمت‌هایی از کف اصلی اتاقک‌ها دیده می‌شود.»

کار باستان‌شناسان در این منطقه همچنان ادامه دارد و آن‌ها امیدوارند با پیشرفت کار بتوانند بخش‌های پنهان دیگری از هرم ماسورع را کشف کنند.