کشفی تکاندهنده در مصر؛ مقبره باستانی با صدها مومیایی!
راز بقا: باستانشناسان در دامنه تپهای در حومه اَسوان مصر، گوردخمههایی را یافتهاند که میگویند ۳۳ مقبره خانوادگی با بیش از صدها مومیایی در آنها وجود دارد.
تیم باستانشناسی مشترک ایتالیایی و مصری میگویند تاریخ تدفینها به دوره یونانی-رومی مصر بازمیگردد.
در این مکان علاوه بر مومیاییهایی که کنار یکدیگر دفت شده بودند، ظروف سفالی تزئینشده، میزهای نذری و تابوتها منقش به تصاویر کشیده شده روی کاغذهای پاپیروسی یافت شده است.
پاتریزیا پیاکنتینی، مصر شناس و باستانشناس در دانشگاه میلان که هدایت پروژه مشترک مصر و ایتالیا را برعهده داشت، در این باره گفت: «این یک مکان غنی و مهم به حساب میآمد. برای همه افرادی که قصد تجارت بین شمال آفریقا و آفریقای نیمهگرمسیری را داشتند، این مکان پراهمیت محسوب میشده است.»
باستانشناسان در سال ۲۰۱۵ پس از کاوشهای غیرقانونی از محل این مقبرهها مطلع شدند. دولت مصر از باستانشناسان محلی خواست تا منطقه را بررسی کنند و اندکی پس از شروع حفاریها در این مکان، دو مقبره مربوط به اواخر دوره یونان و روم (تقریباً ۳۳۲ قبل از میلاد تا ۳۹۵ پس از میلاد) یافت شد.
در پی کشف این مقبرهها وزیر پیشین آثار باستانی مصر، خالد العنانی، با تیم باستانشناسان ایتالیایی در دانشگاه میلان تماس گرفت و به این ترتیب تیم بزرگی از باستانشناسان مصری و ایتالیایی در سال ۲۰۱۹ بررسی محل را آغاز کرد.
دکتر پیاکنتینی درباره مقبرههای پیدا شده میگوید: «مقبرهها به شکل عمودی و در ۱۰ سطح در داخل صخرهها ساخته شدهاند. این شبیه سایر مقبرههای موجود در مصر از آن دوره نیستند که معمولاً حدود دو تا سه سطح بیشتر ارتفاع ندارند.»
به گفته کارشناسان، نخبگان آن دوره مقبرههای بالایی را اشغال کرده و به دنبال آن افراد طبقه متوسط در طبقات پایین قرار میگرفتند.
این مقبرهها برای حدود ۹۰۰ سال، از قرن ششم قبل از میلاد تا قرن ۳ پس از میلاد، مورد استفاده واقع میشدهاند.
این دوره گستره وسیعی از تاریخ مصر را در بر میگیرد؛ از جمله زمان تسلط پارسها (۵۲۵ تا ۴۰۴ قبل از میلاد)، سلسله بطلمیوسی یونانی که توسط بطلمیوس یکم سوتر ژنرال اسکندر مقدونی آغاز شد و سرانجام حکومت روم در زمانی که مصر به استانی در امپراتوری تبدیل شد.
بر اساس بیانیه وزارت گردشگری و آثار باستانی مصر، تجزیه و تحلیلها نشان داد که ۳۰ تا ۴۰ درصد از مومیاییها در مقبرههای تازه کشفشده متعلق به کودکان ۲ ساله و نوزادان هستند.
دکتر پیاسنتینی گفت: «ما خانوادههای زیادی را شامل مادر، پدر و فرزندان پیدا کردیم. احتمالاً عفونتی وجود داشته که کل خانواده را کشته یا یکی پس از دیگری مردهاند.»
تجزیه و تحلیلهای آزمایشگاهی نشان داده است که کمخونی و بیماریهای عفونی بیشترین علت مرگ را موجب شدهاند. باستانشناسان میگویند این دو عامل، علل شایع مرگ در آن زمان و حتی در مرفهترین افراد بوده است.
پزشکان همچنین با مشاهده ستون فقرات مومیاییها تأیید کردند که برخی از آنها به سل مبتلا بودهاند؛ بیماریای که میتواند کل خانواده را از بین ببرد.
تیم باستانشناسان تا کنون ۳۰۰ مقبره را در گورستانی باستانی به مساحت ۲۰ هزار متر مربع شناسایی کردهاند. این در حال است که آنان میگویند تعداد مقبرهها احتمالا خیلی بیشتر از این عدد است.