میمون لنگور کشمیر؛ این بَرگ‌خوارِ بچه‌کُش قدیمی‌ترین میمون جهان است!

راز بقا: لنگور خاکستری کشمیر یک میمون دنیای قدیم، یکی از گونه‌های لنگور است که البته غذای‌اش برگ درختان است. این میمون در منطقه جامو و کشمیر و هیماچال پرادش در شمال غربی هند گزارش شده، اما شواهد نشان می‌دهد که فقط در دره چامبا در «هیماچال پرادش» زندگی می‌کند. به دلیل محدوده کم، جمعیت پراکنده و تهدیدات ناشی از فعالیت‌های کشاورزی و توسعه انسانی، در فهرست قرمز IUCN به عنوان در معرض خطر قرار گرفته است. در پاکستان در پارک ملی ماچیارا از این حیوان محافظت می‌شود. 

به گزارش راز بقا، این میمون قبلاً زیرگونه‌ای از لنگور خاکستری شمالی یا لنگور مقدس بنگال در نظر گرفته می‌شد. لنگور کشمیری درختی و فعالیتش روزانه است و در جنگل‌های معتدل و کوهستانی زندگی می‌کند. در بالاترین ارتفاع از پستاندار غیر انسانی در جهان زندگی می‌کند و در جنگل‌ها در ارتفاعات بین ۱۵۰۰ تا ۴۷۳۳ متر یافت می‌شود.

فصل تولد لنگور خاکستری کشمیری از ژانویه تا ژوئن ادامه دارد، اگرچه تقریبا نیمی از نوزادان در ماه مارس متولد می‌شوند. نوزادان در سن بالاتری نسبت به اکثر میمون‌های برگ‌خوار آسیایی از شیر گرفته می‌شوند. در حالی که بیشتر میمون‌های برگ‌خوار آسیایی بچه‌های خود را در همان سال اول از شیر می‌گیرند، لنگور‌های خاکستری کشمیر به طور متوسط در ۲۵ ماهگی بچه‌های خود را از شیر می‌گیرند. این امر ظاهراً به دلیل محدودیت‌های تغذیه‌ای است، زیرا میمون‌ها در مناطق فقیرتر، بچه‌های خود را در سنین بالاتر از شیر می‌گیرند. فاصله بین دو زایمان برای ماده‌ها حدود ۲.۴ سال است. مراقبت‌های والدین از بچه‌ها در لنگور خاکستری کشمیر تا ۵ ماهگی انجام می‌شود. نر‌ها معمولاً از نوزادان محافظت می‌کنند، اما کودک کشی گهگاه رخ می‌دهد. 

ویژگی‌ها

به گزارش راز بقا؛ این لنگور‌ها تا حد زیادی خاکستری (بعضی بیشتر مایل به زرد)، با صورت و گوش‌های سیاه هستند. از نظر بیرونی، گونه‌های مختلف عمدتاً در تیرگی دست‌ها و پاها، رنگ کلی و وجود یا عدم وجود تاج متفاوت هستند. به طور معمول تمام لنگور‌های خاکستری شمال هند در طول یک پیاده روی معمولی نوک دم خود را به سمت سر خود حلقه می‌کنند، در حالی که تمام لنگور‌های خاکستری جنوب هند و سریلانکا دارای شکل U معکوس یا الگوی دم S کالسکه‌ای هستند. همچنین بسته به جنس، تغییرات قابل توجهی در اندازه وجود دارد، به طوری که نر همیشه بزرگتر از ماده است.

طول سر و بدن از ۵۱ تا ۷۹ سانتی متر است. دم آن‌ها ۶۹ تا ۱۰۲ سانتی متر است و همیشه بلندتر از بدن آن‌ها است. لنگور‌های قسمت جنوبی کوچکتر از لنگور‌های شمال هستند. لنگور خاکستری شمالی نر نپال با ۲۶.۵ کیلوگرم سنگین‌ترین لنگور ثبت شده است. لنگور‌های خاکستری بزرگتر رقیب بزرگترین گونه میمون موجود در آسیا هستند. میانگین وزن لنگور‌های خاکستری در نر‌ها ۱۸ کیلوگرم و در ماده‌ها ۱۱ کیلوگرم است.

لنگور‌ها بیشتر به صورت چهارپا راه می‌روند و نیمی از وقت خود را روی زمین و نیمی دیگر را روی درختان می‌گذرانند. لانگور می‌تواند ۳.۶-۴.۷ متر افقی و ۱۰.۷-۱۲.۲ متر از ارتفاع بپرند. 

توزیع جمعیتی و زیستگاه

کل پراکنش تمامی گونه‌های لنگور خاکستری از هیمالیا در شمال تا سریلانکا در جنوب و از بنگلادش در شرق تا پاکستان در غرب امتداد دارد. آن‌ها احتمالاً در افغانستان نیز زندگی می‌کنند. بخش عمده‌ای از پراکنش لنگور خاکستری در هند است و هر هفت گونه شناخته شده در حال حاضر حداقل بخشی از محدوده خود را در این کشور دارند.

لنگور‌های خاکستری می‌توانند با انواع زیستگاه‌ها سازگار شوند. آن‌ها در زیستگاه‌های خشک مانند بیابان ها، زیستگاه‌های استوایی مانند جنگل‌های بارانی استوایی و زیستگاه‌های معتدل مانند جنگل‌های سوزنی برگ، زیستگاه‌های برگریز و زیستگاه‌های کوهستانی زندگی می‌کنند. آن‌ها از سطح دریا تا ارتفاعات ۴۰۰۰ متر یافت می‌شوند. لنگور‌های خاکستری می‌توانند به خوبی با سکونتگاه‌های انسانی سازگار شوند و در روستاها، شهر‌ها و مناطق مسکونی یا کشاورزی یافت می‌شوند. آن‌ها در شهر‌های پرجمعیت مانند جوداپور زندگی می‌کنند که جمعیتی بالغ بر یک میلیون نفر دارد. 

اگرچه بیشتر گروه‌های میمون‌های برگ‌خوار آسیایی فقط شامل یک نر بالغ و چند ماده است، گروه‌های نر در برخی از گونه‌ها وجود دارند. در لنگور‌های خاکستری کشمیر، گروه‌های نر ممکن است شامل پنج نر بالغ باشند. ماده‌ها با درخواست یک نر شروع به جفت گیری می‌کنند.

تولید مثل لنگور خاکستری کشمیر

لنگور‌های خاکستری ماده نشان نمی‌دهند که در شرایط فحلی هستند. با این حال، نر‌ها هنوز به نحوی قادر به استنباط وضعیت تولید مثل ماده‌ها هستند. ماده‌ها با تکان دادن سر، پایین آوردن دم و نشان دادن نواحی تناسلی خود، آمادگی خود را برای جفت‌گیری نشان می‌دهند. چنین درخواست‌هایی همیشه منجر به رابطه دائمی نمی‌شود. هنگامی که لنگور‌ها جفت می‌شوند، گاهی اوقات توسط سایر اعضای گروه مختل می‌شوند. حتی ثبت شده است که لنگور‌های ماده‌ها سوار بر ماده‌های دیگر می‌شوند.

دوره بارداری لنگور خاکستری حداقل در جوداپور هند حدود ۲۰۰ روز طول می‌کشد. در برخی مناطق، تولید مثل در تمام طول سال اتفاق می‌افتد. به نظر می‌رسد تولید مثل در طول سال در جمعیت‌هایی اتفاق می‌افتد که از غذا‌های ساخته شده توسط انسان تغذیه می‌کنند. سایر جمعیت‌ها تولید مثل فصلی دارند. 

لنگور خاکستری کشمیر، بچه‌کش تمام عیار

نوزادکشی در میان لنگور‌های خاکستری رایج است. بیشتر لنگور‌های بچه‌کش، نر‌هایی هستند که اخیراً به گروهی مهاجرت کرده و نر قبلی را بیرون کرده اند. این نر‌ها فقط بچه‌هایی را می‌کشند که مال خودشان نیستند. بچه‌کشی بیشتر در گروه‌های یک نر گزارش شده، شاید به این دلیل که یک جفت گیری انحصاری نر باعث تکامل این گونه می‌شود. در گروه‌های چند نر، هزینه‌های بچه‌کشی احتمالاً بالا خواهد بود، زیرا سایر نر‌ها ممکن است از نوزادان محافظت کنند. با این وجود، نوزادکشی در این گروه‌ها اتفاق می‌افتد، و به نظر می‌رسد که چنین اعمالی در خدمت بازگشت زن به فحلی و به دست آوردن فرصت جفت‌گیری باشد.

زنان معمولاً یک نوزاد تک به دنیا می‌آورند، اگرچه گا‌ها دوقلو نیز زایمان می‌کنند. بیشتر زایمان‌ها در شب اتفاق می‌افتد. نوزادان با مو‌های نازک، قهوه‌ای تیره یا سیاه و پوست رنگ پریده به دنیا می‌آیند. نوزادان هفته اول خود را در سینه مادر خود می‌گذرانند و بیشتر فقط شیر می‌خورند یا می‌خوابند. آن‌ها در دو هفته اول زندگی خود حرکت چندانی ندارند.

با نزدیک شدن به هفته ششم زندگی، نوزادان سر و صدای بیشتری تولید می‌کنند. آن‌ها از جیغ و داد برای غلبه بر استرس و فشار استفاده می‌کنند. در ماه‌های بعد، نوزادان قادر به حرکت روی چهارپا هستند و تا ماه‌های دوم و سوم می‌توانند راه بروند، بدود و بپرند. والدین کمکی نیز در لنگرو‌ها رایج است و زمانی که نوزاد به دو سالگی می‌رسد به سایر ماده‌های گروه داده می‌شود. اما اگر مادر بمیرد، معمولاً نوزاد از او پیروی می‌کند. لانگور‌ها تا ۱۳ ماهگی از شیر گرفته می‌شوند.