بز‌ قزل افغانستان؛ حیوانی با مرغوب‌ترین پشم جهان که ۶ میلیون دلارِ آمریکا را دود کرد!

راز بقا: بز‌های قزل (Qazil Goats)، که بومی افغانستان و بخش‌هایی از آسیای مرکزی هستند، نقش مهمی در صنعت جهانی کشمیری ایفا می‌کنند. این بز‌ها به‌خوبی با شرایط کوهستانی افغانستان سازگار هستند و آب و هوا و محیط زیست منطقه به کیفیت پشم آن‌ها کمک می‌کند. پشم این بز‌ها به‌دلیل نرمی، گرمی و دوام بالا از ارزش زیادی برخوردار است و یکی از مهم‌ترین محصولات کشاورزی صادراتی افغانستان به شمار می‌آید.

ویژگی‌های منحصر به فرد بز‌های قزل

به گزارش راز بقا کشمیری که از بز‌های قزل به‌دست می‌آید، به‌دلیل نرمی و گرمای بسیار بالا، در صنعت پوشاک لوکس بسیار مطلوب است. این الیاف بسیار نازک‌تر از پشم گوسفند هستند و برای تولید پوشاک خاص و گران‌قیمت مناسب‌اند. این بز‌ها در شرایط سخت کوهستانی و سرد افغانستان زندگی می‌کنند، و همین ویژگی باعث بهبود کیفیت پوشش آن‌ها می‌شود. پشم کشمیری یک منبع طبیعی و تجدیدپذیر است که برخلاف مواد مصنوعی، قابل تجزیه است و از نظر زیست‌محیطی بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد.

تأثیر بز‌های قزل بر اقتصاد افغانستان

افغانستان سومین تولیدکننده بزرگ کشمیری در جهان است و سالانه حدود هزار تن کشمیری تولید می‌کند که ارزش آن به ۳۰ میلیون دلار می‌رسد. این مقدار حدود ۷٪ از بازار جهانی کشمیری را شامل می‌شود. با وجود این تولیدات قابل توجه، تنها ۳۰ تا ۴۰ درصد از جمعیت بز‌های افغانستان برای تولید کشمیری استفاده می‌شود که فرصت‌های زیادی برای رشد این صنعت وجود دارد.

دولت پیشین افغانستان و سازمان‌های بین‌المللی در تلاش‌بودند تا بهره‌وری این صنعت را افزایش دهند. به گزارش راز بقا اقداماتی شامل بهبود روش‌های شانه‌زنی، ایجاد تاسیسات فرآوری و هدف‌گذاری برای صادرات به بازار‌های لوکس جهانی از جمله تلاش‌های انجام‌شده است.

سرمایه گذاری ایالات متحده بر روی بزهای افغانستان

وزارت دفاع آمریکا ۶ میلیون دلار برای یک مزرعه بز قزل ناموفق در افغانستان هزینه کرد. این پروژه که «حمایت از کشمیری» نام داشت، هدفش تقویت صنعت کشمیری محلی در افغانستان بود. به منظور این هدف، چندین بز قزل نر کمیاب از ایتالیا به افغانستان وارد شد تا با بز قزل‌های ماده افغان جفت‌گیری کنند و نسل‌های جدیدی از بزهای قزل با کیفیت‌تر برای تولید پشم کشمیری پرورش یابند. به گزارش راز بقا هزینه‌های این پروژه شامل ارسال بزهای قزل به افغانستان، ساخت مزرعه‌ای برای نگهداری آن‌ها، ایجاد آزمایشگاه‌های مورد نیاز برای تحقیق و توسعه، و استخدام کارکنان متخصص بود. این پروژه در مجموع ۶.۱ میلیون دلار هزینه داشت.

برای مطالعه بیش‌تر بخوانید:

بز دمشقی؛ هیولای ترسناک سوری با کله‌ای شبیه نهنگ که عجیب‌ترین و گران‌ترین بز جهان است

بز کاموری؛ مشهورترین بز پاکستان که سمبل شانس و ثروت است و صاحبش را خودش انتخاب می‌کند!

گوسفند اِدیل‌بای؛ گوسفند قزاق که ۳۶ کیلو دنبه دارد و چهارقلو می‌زاید

اما علیرغم این هزینه‌های هنگفت، پروژه به‌طور ضعیفی مدیریت شد. به گزارش راز بقا پنتاگون نتواست به درستی هزینه‌ها را پیگیری کند و هیچگونه نظارت مؤثری بر روند پروژه و نتایج آن وجود نداشت. در حالی که هدف اصلی پروژه، توسعه صنعت کشمیری بود، مشکلات مدیریتی و نظارتی باعث شد که بسیاری از بزها به احتمال زیاد خورده شوند یا در شرایط غیرمطلوب نگهداری شوند. در نهایت، تنها دو بز قزل باقی ماندند که به دلیل شیوع بیماری در میان بزها، آن‌ها نیز دیگر قابل استفاده نبودند.

این پروژه نه تنها شکست خورد بلکه نشان‌دهنده ناتوانی در مدیریت پروژه‌های مشابه در افغانستان بود. بسیاری از پروژه‌های مشابه که با هدف بهبود شرایط اقتصادی و اجتماعی افغانستان انجام شده بودند، با مشکلات مدیریتی، سوءاستفاده‌های مالی و هدررفت منابع مواجه شدند و نتایج مطلوبی به همراه نداشتند.

فرآوری و صادرات

صنعت کشمیری افغانستان به‌طور سنتی با چالش‌هایی روبرو بوده است، از جمله ظرفیت محدود فرآوری و وابستگی به صادرات خام به کشور‌هایی مانند چین. اما اکنون با وجود تأسیسات مدرن مانند کارخانه فرآوری در هرات، کیفیت کشمیری افغانستان به استاندارد‌های اروپایی نزدیک‌تر شده است. همچنین، روش‌هایی مانند رنگرزی با مواد گیاهی در حال بررسی است که به کشمیری افغانستان کمک می‌کند تا در بازار‌های آگاه از محیط‌زیست رقابتی‌تر شود.

چالش‌ها و چشم‌انداز‌های آینده

اگرچه صنعت کشمیری پتانسیل زیادی دارد، اما چالش‌هایی همچون بی‌ثباتی سیاسی، کمبود زیرساخت‌ها و رقابت از طرف تولیدکنندگان بزرگ مانند چین و مغولستان همچنان وجود دارند. «طرح عمل کشمیری افغانستان» در تلاش است تا این مشکلات را با ارتقاء شیوه‌های پایدار و جذب سرمایه‌گذاری خارجی برطرف کند.

بز‌های قزل نمادی از استقامت و فرصت در افغانستان هستند و به کشاورزان مناطق روستایی این کشور کمک می‌کنند تا از طریق تولید کشمیری درآمدزایی کنند. به گزارش راز بقا تقاضای جهانی برای پارچه کشمیری با کیفیت بالا چشم‌انداز روشنی برای این بز‌ها و مردم وابسته به آن‌ها فراهم کرده است.