راز عمر طولانی نهنگهای ماده کشف شد!
راز بقا: عمر طولانیتر بدون زادوولد به نهنگهای ماده امکان میدهد فرصت بیشتری برای کمک به بچهها و نوهها داشته باشند.
به گزارش راز بقا؛ بر اساس پژوهشی جدید که ابعادی از زیستشناسی پیری را قدری روشنتر میکند، برخی نهنگها که یائسه میشوند حدود ۴۰ سال بیشتر از سایر نهنگهایی که اندازه مشابه دارند عمر میکنند.
پژوهشگران پنج گونه نهنگ را بررسی کردندــ نهنگ خلبان بالهکوتاه، نهنگ دندانکلفت، نهنگ قاتل، شبهنهنگ تکشاخ، و نهنگ سفیدــ که تنها پستانداران شناختهشده غیر از انساناند که دوره یائسگی دارند.
دانشمندان گفتند معروف است نوع ماده این گونه بیش از نرها عمر میکند، و نهنگهای قاتل ماده را مثال زدند که تا دهه ۸۰ سالگی زندگی میکنند، در حالی که نرها معمولا تا سن ۴۰ سالگی میمیرند.
یافتههای این پژوهش جدید نشان میدهد که یائسگی در نهنگهای دنداندار در نتیجه فرایند گزینش طبیعی تکامل پیدا کرده است تا مجموع طول عمر مادههای این گونه افزایش پیدا کند، بدون اینکه عمر باروری شان طولانیتر شود.
این نهنگهای ماده با عمر طولانیتر بدون افزایش سالهایی که زادوولد میکنند، میتوانند سالهای بیشتری به بچهها و نوههایشان کمک کنند.
به لطف یائسگی، آنها قادرند این کار را انجام دهند، بدون اینکه دوره «تداخل» افزایش پیدا کند، که در این دوره در زادوولد و پرورش نوزاد همزمان، با دخترانشان رقابت میکنند.
نهنگهای ماده مسنتر غذا را با دیگران سهیم میشوند و وقتی غذا کم است، از دانششان برای هدایت گروه استفاده میکنند تا غذای بیشتری به دست آورند.
دن فرنکس، یکی از نویسندگان پژوهش، در بیانیهای گفت: «تحقیق ما شواهدی فراهم میکند که نشان میدهد یائسگی با افزایش طول عمر نوع ماده پس از سالهای باروری و نه از طریق کاهش عمر باروری در روند تکامل قرار گرفته است.»
معمولا نگاه این است که روند تکامل از طریق تقویت ویژگیهایی عمل میکنند که حیوانات با استفاده از آن میتوانند ژنهایشان را به نسلهای بعد منتقل کنند.
در حالی که در اکثر گونهها، مادهها بیشتر طول عمرشان زادوولد میکنند، شش گونه از ۵۰۰۰ پستاندار شناختهشده یائسه میشوند.
اما نحوه و علت تکامل یائسگی در تمام این گونهها هنوز کاملا شناخته نشده است.
پژوهشگران گفتند: «تحقیقهای پیشین در مورد تکامل یائسگی بر یک گونه خاص، معمولا انسانها یا نهنگهای قاتل، متمرکز بوده است. این پژوهش اولین نمونه است که به چند گونه میپردازد، و از طریق کشف اخیر یائسگی در چند گونه نهنگهای دنداندار ممکن شده است.»
یافتههای پژوهش جدید همچنین «شرایط بسیار خاصی» را آشکار میکند که یائسگی در این گونههای پستاندار دارای عمر پساباروری طولانی تکامل پیدا کرد.
دارن کرافت، نویسنده دیگر این پژوهش از دانشگاه اکستر، توضیح داد: «نخست اینکه یک گونه باید ساختار اجتماعی داشته باشد که در آن مادهها عمرشان را در ارتباط نزدیک با فرزندان و نوهها سپری کنند. دوم اینکه مادهها باید مجال داشته باشند تا از راههایی کمک کنند که احتمال بقای خانوادهشان را افزایش میدهد.»