شامپانزه‌های مادر به پسران خود برای داشتنِ فرزند فشار می‌آورند!

راز بقا: دیده شده که بونوبو‌های مادر به پسران‌شان کمک می‌کنند تا جفت پیدا کنند و با آن‌ها ارتباط برقرار کنند. مادران این کار را به این دلیل انجام می‌دهند که سایر مردانی که تلاش می‌کنند تا با زنان ارتباط برقرار کنند را کنار بزنند. همچنین آن‌ها می‌خواهند با کمک به پسران‍شان در پیدا کردنِ جفت، منجر به ارتقای سلسله‌مراتب اجتماعی آن‌ها در گروه شوند.

اما چرا بونوبو‌های مادر این کار را می‌کنند؟ «فرضیه مادربزرگ» احتمالا می‌تواند به این سوال پاسخ دهد.

به گزارش راز بقا، بر اساس مطالعه جدیدی که در مجله “Current Biology” منتشر شد، به نظر می‌رسد که مادران بونوبو نیز می‌توانند در تلاش برای مادربزرگ‌شدن بسیار سخت‌گیر باشند.

این مطالعه توضیح می‌دهد که اگر مادر بونوبو‌های نر در کنارشان زندگی کنند، احتمال بیشتری برای جفت‌گیری دارند؛ بنابراین زندگی در نزدیکی مادر یک استراتژی جفت‌گیری بسیار خوب برای بونوبو‌های نر است.

این کشف در میان محققانی که بونوبو‌ها (شامپانزه‌های کوتوله) را در آفریقا مشاهده می‌کردند، سرچشمه گرفت. آن‌ها متوجه شدند که ماده‌های مسن‌تر در این گروه خود را درگیر روابط بین بونوبو‌های نر و ماده می‌کنند، به‌ویژه وقتی نوبت به جفت‌گیری می‌رسد.

محققان نوشتند که این مادربزرگ‌های بونوبو با هدایت پسرانشان به سمت ماده‌ها می‌روند، تا از آن‌ها در برابر مردان رقیب در طول جفت‌گیری محافظت می‌کنند. آن‌‎ها ائتلاف‌هایی را با پسرانشان تشکیل می‌دهند تا به آن‌ها کمک کنند تا رتبه برتری را به دست آورند و حفظ کنند.

با این حال، این موضوع در مورد شامپانزه‌های معمولی صادق نیست. محققانی که شامپانزه‌ها را در ساحل عاج، تانزانیا و اوگاندا مشاهده کردند، دریافتند شامپانزه‌های نر که مادرانشان در طول تلاش‌های جفت‌گیری حضور داشتند، در واقع کمتر موفق به بچه‌دار شدن شدند.

یکی از دلایل احتمالی این است که بونوبو‌ها در جوامع مادرسالار زندگی می‌کنند در حالی که شامپانزه‌های معمولی در گروه‌هایی زندگی می‌کنند که در آن همه ماده‌ها تابع مردان هستند.

محققان می‌نویسند: «این گونه رفتار مادرانه در بونوبوها یا شامپانزه‌های کوتوله، که در آن جنسیت مسلط است و بالاترین رتبه‌ها به طور مداوم توسط ماده‌ها اشغال می‌شود، بیشتر از شامپانزه‌ها مؤثر است.»

فرضیه مادربزرگ چیست؟

یکی ازتوضیحات علمی درباره اینکه چرا پستانداران ماده یائسگی را تجربه می‌کنند، «فرضیه مادربزرگ» نامیده می‌شود.

زنان سالخورده به جای استفاده از انرژی گران‌بهای‌شان برای فرزندآوری مستمر، به ویژه با توجه به دوره‌های طولانی بارداری و فرزندپروری، ممکن است فرزندان‌شان را به داشتن فرزند ترغیب کنند.

محققان دقیقاً مطمئن نیستند که فرضیه مادربزرگ رفتار مادران زورگو را در جوامع بونوبو توضیح دهد، اما ممکن است بخشی از داستان باشد.

نکته جالب در این زورگویی این است که در انسان، تشویق به باروری توسط مادر، از طریق حمایت از دختران اتفاق می‌افتد، در حالی که در بونوبو‌ها از طریق پسران اتفاق می‌افتد.