قناری سائوتومه؛ قناری سیاهی که بزرگترین و کمیاب‌ترین قناری دنیاست

راز بقا: «قناری سائوتومه» بزرگترین عضو از جنس قناری Crithagra است. این قناری ۵۰ درصد سنگین‌تر از بزرگترین گونه قناری بعدی است و و دارای یک منقار عظیم و قدرتمند است که در میان گونه‌های قناری بی‌نظیر است. این پرنده بومی جزیره سائوتومه است.

به گزارش راز بقا، این پرنده برای مدت زمانی طولانی تنها از سه نمونه قرن نوزدهم شناخته شده بود. در سال ۱۹۹۱ دوباره در جزیره سائوتومه کشف شد. جمعیت فعلی قناری سائوتومه کمتر از ۲۵۰ پرنده تخمین زده می‌شود و طبق IUCN به عنوان در معرض خطر جدی طبقه بندی می‌شود. تهدید اصلی این پرنده تخریب زیستگاه است.

قناری سائوتومه قبلاً در گونه Neospiza به معنی فنچ جدید قرار داشت، اما بر اساس تجزیه و تحلیل فیلوژنتیکی توالی‌های DNA میتوکندری و هسته‌ای به جنس Crithagra نسبت داده شد.

زیستگاه سائوتومه

به گزارش راز بقا در ابتدا اعتقاد بر این بود که سائوتومه فقط در جنگل‌های بومی اراضی کم ارتفاع زندگی می‌کند. مشاهدات اخیر باعث شده که دانشمندان و جانورشناسان به این نتیجه برسند که محدوده زیستگاه شناخته شده آن به دلیل رؤیت در جنگل‌های ثانویه در ارتفاعات بیشتر است.

این پرنده ساکن زیر سایبان‌هاست و کاملاً بی صداست و به هیچ صدایی پاسخ نمی‌دهد و همین امر باعث شده تشخیص آن دشوار شود. با این حال، در طول فصل کوتاه خشک که بسیاری از پرندگان در حال تولید مثل هستند، رؤیت‌پذیرتر می‌شود. 

قناری سائوتومه اغلب به صورت جفت یا به تنهایی حرکت می‌کند و به قسمت‌های زیرین جنگل فرود می‌آید تا با استفاده از ماهیچه قدرتمند خود از دانه‌ها تغذیه کند. درک زیستگاه و رفتار این قناری برای حفاظت از آن در سائوتومه بسیار مهم است. 

مهمترین تهدیدات قناری سائوتومه

از نظر تاریخی، مناطق جنگلی دشت‌های وسیع به تدریج برای ایجاد مزارع کاکائو تخریب شد. در نهایت این امر در طول زمان منجر به توسعه جنگل‌های ثانویه شد که کمتر برای قناری سائوتومه مناسب هستند. علاوه بر این، معرفی یک مزارع نخل‌های روغنی با شدت بیشتری زیستگاه این پرنده عجیب را تهدید کرد. 

وجود گونه‌های معرفی‌شده مانند موش سیاه، میمون مونا، سیوه آفریقایی و گربه‌های وحشی نگرانی‌هایی را در مورد شکارچیان بالقوه سائوتومه ایجاد می‌کند. با این حال، تحقیقات بیشتری برای ارزیابی تأثیر واقعی آن‌ها بر جمعیت پرنده مورد نیاز است.

ویژگی‌های سائوتومه

یک قناری با رنگ شاه بلوطی یکدست و بزرگ با منقار صورتی محکم. بومی سائوتومه و بسیار نادر. زمانی تصور می‌شد منقرض شده است. وزن این پرنده ۵۰ گرم است و دو برابر وزن بزرگترین گونه بعدی یعنی «پرینسیپ» است.

این پرنده هم به صورت تک و هم به صورت جفت در جنگل‌های اولیه و ثانویه در ارتفاعات دورافتاده که زیستگاه خوبی در آنجا وجود دارد، یافت می‌شود. سطوح میانی جنگل را ترجیح می‌دهد، اما گاهی اوقات روی زمین نیز زیست می‌کند. 

سوت‌های بلند شبیه انسان، با صدای بلند «وییییییییوووو» (weeeooo) یا «ویییییت ویییییوووو» (wheeet-wheeeoo) اغلب اولین نشانه وجود آن است. قناری دانه خوار «پرینسیپه» از نظر رنگ بسیار کوچکتر و کدرتر از سائوتومه است.