ویسکاچا؛ حیوان عجیبی با چشمان خمار که مدفوع‌اش را می‌خورد و آرام‌ترین پستاندار جهان است!

راز بقا: ویسکاچا‌ها متعلق به خانواده چینچیلا، عضوی از زیررده «هیستری کوگناتا» در راسته «رودنتیا» هستند. ویسکاچا‌های کوهستانی در واقع بیشتر با چینچیلا‌ها مرتبط هستند تا ویسکاچای دشتی، که در زیرخانواده متفاوت «لاگوستومینا»، به طبقه بندی می‌شوند تا چینچیلا. اجداد منقرض شده ویسکاچا‌های دشتی توسط فسیل‌هایی از دوران میوسن اولیه (۲۳.۸ میلیون تا ۲۰.۵ میلیون سال پیش) در آمریکای جنوبی نشان داده شده است. اقوام فسیلی ویسکاچا و چینچیلا‌های کوهستانی هنوز پیدا نشده اند.

به گزارش راز بقا، این حیوان یکی از چهار گونه جوندگان باریک و در عین حال نسبتاً بزرگ آمریکای جنوبی شبیه به چینچیلا محسوب می‌شود. اندام جلویی این حیوان کوتاه، اندام عقبی بلند و دم بلند و پرپشتی دارند. خز نرم آن بلند و متراکم است و کف پا دارای پد‌های گوشتی است.

چند ویژگی مهم ویسکاچا‌

به گزارش راز بقا؛ ویسکاچا‌ها در واقع دو نوع هستند و با وجود اینکه یکی از آن‌ها شباهت زیادی به خرگوش دارد، هر دو جونده هستند. نوع کوهستانی در کوه‌ها و گونه‌های دیگر در دشت‌ها زندگی می‌کنند، هر دو در آمریکای جنوبی. آن‌ها در گروه‌های بزرگ به جست‌وجوی غذا می‌پردازند، هرگز از قنات‌های خود دور نمی‌شوند چرا که با حس کردن اولین نشانه‌های تهدید به سرعت در آن غواصی می‌کنند.

این گروه‌ها صلح طلب هستند که این امر جوندگان کوچک کرکی را حتی بامزه‌تر می‌کند. در حالی که آن‌ها توسط انسان به خاطر خز و گوشت‌شان شکار شده اند، به نظر می‌رسد که آن‌ها گروهی از پستانداران انعطاف پذیر هستند و جمعیت آن‌ها به عنوان کمترین نگرانی در همه گونه‌ها ذکر شده است.

-    دو نوع ویسکاچا وجود دارد؛ ویسکاچا‌های کوهستانی و ویسکاچای دشتی. هردو از نظر جمعیتی خوب هستند، اما در مورد ویسکاچای دشتی اطلاعات بسیار کمی وجود دارد. 

-    ویسکاچا‌ها بسیار اجتماعی هستند و هیچ سلسله مراتب آشکارری بین آن‌ها وجود ندارد. آن‌ها احتمالا دارای صلح‌آمیزترین زندگی در میان کل پستانداران هستند و به نوعی آرمانشهر پستانداران هستند. ماده‌ها تمام عمر خود را در گروه خود می‌مانند. نر‌ها یک سال در گروه باقی می‌مانند و برای حفظ تنوع ژنتیکی به گروه‌های دیگر می‌روند. 

-    ویسکاچا‌ها زمانی که کسی نگاه نمی‌کند مدفوع خود را می‌خورند که یک عمل قابل قبول اجتماعی در دنیای گیاهخواران به شمار می‌رود. 

-    ویسکاچا‌های نر فصلی هستند به این معنی که در یک فصل مشخص جفت‌گیری می‌کنند. آن‌ها در تابستان و پاییز بیشترین میزان تولید اسپرم دارند. 

-    ویسکاچا هنگام تولد بسیار زودرس است که البته این نشانه توانایی بالایی بچه ویسکاچا‌ها در هنگام تولد است. دوران بارداری ویسکاچا حدود ۱۳۰ تا ۱۵۰ روز است و بعد از زایمان ویسیکاچا‌ها اماده جفت‌گیری می‌شود. نکته جالب اینکه یچه وییسکاچا‌ها در هنگام تولد با چشمان باز به دنیا می‌آیند. 

-    ویسکاچا‌ها حرف می‌زنند و با یکدیگر پچ پچ می‌کنند. آن‌ها همچنین گا‌ها روی زمین می‌کوبند تا بتوانند توجه را به سمت خود جلب کنند. به این شکل از ارتباط سیگنال‌دهی لرزه‌ای می‌گویند. 

-    آن‌ها بسیار مورد آزار و اذیت قرار گرفته اند. انسان‌ها از شکارچیان ویسکاچا هستند. آن‌ها به خاطر خز و غذا شکار می‌شوند، اما پس از مقصر شناخته شدن در گسترش طاعون تعداد زیادی از آن‌ها کشته شدند. در آرژانتین، در سال ۱۹۰۵، شیوع طاعون در این کشور رخ داد که ویسکاچای دشتی مقصر این شیوع شناخته شد. در بسیاری از مناطق، این گونه ریشه کن شد. با این حال، آن‌ها جوندگان کوچک سرسختی هستند و علیرغم افزایش چرای گاو که زیستگاه آن‌ها را تهدید می‌کند، به خوبی زنده می‌مانند.

ویژگی‌های ویسکاچا‌های کوهستانی

سه گونه از ویسکاچا در کوه‌های آند از مرکز پرو به سمت جنوب تا شیلی و آرژانتین، معمولا در ارتفاعات بین ۴۰۰۰ تا ۵۰۰۰ متر زندگی می‌کنند. آن‌ها گوش‌های بسیار بلندی دارند و شبیه خرگوش‌های دم دراز هستند. وزن ویسکاچا‌های کوهستانی تا ۳ کیلوگرم و طول بدن آن‌ها ۳۰ تا ۴۵ سانتی متر است. خز در قسمت بالایی خاکستری تیره تا قهوه‌ای است، اغلب با یک نوار تیره در پایین پشت مشخص می‌شود. 

برای مطالعه بیشتر بخوانید:

«پیکای» افغانستان؛ خرگوشی که ساکن ایران است و ۱۱ بچه به دنیا می‌آورد

قسمت زیرین سفید، زرد یا خاکستری است. دم مایل به سیاه کمی کوتاهتر از بدن است و نوک آن سیاه یا قهوه‌ای مایل به قرمز است. این جوندگان در صخره‌های سنگی خشک و کم پوشش گیاهی، رخنمون‌ها و دامنه‌ها زندگی می‌کنند. به گزارش راز بقا؛ ویسکاچای کوهستانی غیر تهاجمی و جمعی گاهی اوقات کلونی‌های بزرگی را تشکیل می‌دهند و بیشتر روز را در میان صخره‌ها و رف‌ها می‌گذرانند. اگر یک شکارچی به این حیوان نزدیک شود با سوت‌های بلند و ناگهانی پرنده‌مانند خبررسانی می‌کند. شب‌ها، ویسکاچا‌ها در شکاف‌های سنگی عمیق و تونل‌های سنگی باریک پناه می‌گیرند. ماده‌ها دو یا سه بار در سال زایمان می‌کنند. بچه بعد از یک بارداری حدودا سه ماهه متولد می‌شود.

ویسکاچای دشتی

ویسکاچای دشت در علفزار‌های باز یا پامپاس در آرژانتین، پاراگوئه و جنوب شرقی بولیوی در ارتفاعات نزدیک به ۳۰۰۰ متر زندگی می‌کند. شبیه یک خوکچه هندی بزرگ است، با سر بزرگ و صاف، طول بدن ۴۷ تا ۶۶ سانتی متر و دم کوتاه. وزن ماده‌ها تا ۴.۵ کیلوگرم و نر‌ها تا ۸ کیلوگرم می‌رسد. مو‌های درشت محافظ با زیرپوست نرم ترکیب می‌شوند. به گزارش راز بقا، قسمت بالایی از خاکستری تیره تا قهوه‌ای کم رنگ متفاوت است. قسمت زیرین سفید است نوار‌های سیاه و سفید پهن و نیز سبیل صورت را مشخص می‌کند. چهار انگشت بزرگ و قوی در پای جلویی وجود دارد، اما فقط سه انگشت در پای عقبی وجود دارد. برخلاف ویسکاچای کوهستانی، ویسکاچای دشتی شب‌زیست هستند. به صورت کلونی زندگی می‌کنند و با پا‌های جلویی خود سیستم‌های گودال پیچیده‌ای به نام «ویزکاچراس» را حفر می‌کند، با دماغش خاک را دور می‌کند و ورودی‌ها را با انبوهی از هر چیزی که می‌تواند حمل کند، از جمله چوب، سنگ، استخوان، سرگین و سایر اشیاء مشخص می‌کند.

اگرچه این گونه هر گونه گیاهی را می‌خورد، دانه‌ها و علف‌ها ترجیح داده می‌شوند، که باعث می‌شود ویسکاچا برای دامداران به یک آفت تبدیل شوند، به خصوص به این دلیل که گودال‌ها هم برای انسان و هم برای دام خطرناک هستند. ویسکاچا‌های دشتی سریع هستند و در صورت تعقیب، دویدن خود را با چرخش‌های تند و جهش‌های طولانی تغییر می‌دهند. حاملگی حدود چهار ماه طول می‌کشد، و زایمان شامل یک تا چهار بچه است، اما به طور معمول دو تا بچه به دنیا می‌آورند.