چند اقیانوس روی زمین وجود دارد؟

راز بقا: بیش از ۷۰ درصد سیاره ما را آب پوشانده و ۹۶.۵ درصد این آب در اقیانوس‌هاست. یا باید اقیانوس باشد؟ گویا کارشناسان در مورد تعداد اقیانوس‌ها توافق نظر ندارند.

به گزارش راز بقا؛ به گفته اداره ملی اقیانوسی و جوی آمریکا (NOAA)، از نظر فنی فقط یک اقیانوس جهانی وجود دارد، زیرا تمام محیط‌های دریایی به‌نحوی به یکدیگر متصل‌اند.

به نوشته وب‌سایت خبری علمی لایوساینس، به‌غیر از آن یکی، چهار حوضه اقیانوسی از نظر جغرافیایی تعریف‌شده نیز وجود دارد: اقیانوس‌های اطلس، آرام، هند، و منجمد شمالی.

این وب‌سایت در ادامه اشاره می‌کند که در سال ۲۰۲۱ انجمن نشنال جئوگرافیک با اعلام پنجمین اقیانوس در آب‌های سرد اطراف قطب جنوب- اقیانوس جنوبی- این بحث را پیچیده‌تر کرد.

بنابراین، سیاره ما چند اقیانوس دارد؟ یک، چهار، یا پنج تا؟ پاسخ این سوال بستگی به این دارد که از چه کسی بپرسید.

اقیانوس‌ها بزرگ‌ترین توده‌های آب جهان‌اند، هرچند همگان با این تعریف رسمی موافق نیستند. سازمان بین‌المللی هیدروگرافی که ۹۸ عضو دارد و مسئول تعیین مرز‌های اقیانوس نیز است، هنوز اقیانوس جنوبی را به رسمیت نشناخته، زیرا اعضای آن هنوز به توافق کامل نرسیده‌اند.

اقیانوس‌های دیگر با قاره‌هایی که هم‌مرز هستند تعریف می‌شوند، اما اقیانوس جنوبی با جریان آن، که از غرب به شرق است، مشخص می‌شود و آن را جریان قطبی قطب جنوب (ACC) می‌شناسند. این جریان ویژه، که احتمالا ۳۴ میلیون سال پیش ایجاد شده است، آب‌هایی که قطب جنوب را احاطه کرده‌اند، تا عرض جغرافیایی ۶۰ درجه جنوبی، به استثنای گذرگاه دریک و دریای اسکوشیا، به گردش درمی‌آورد. جریان قطبی قطب جنوب آب را از اقیانوس‌های اطلس و آرام و هند می‌کشد و به این ترتیب به انتقال گرما در سراسر جهان کمک می‌کند.

باد‌های این منطقه به پدیده‌ای به نام فراچاهش یا خیزش آب کمک می‌کند که در آن آب سرد حاوی مواد مغذی متراکم به سطح دریا می‌رسد. این آب که به سطح می‌رسد، کربن جو را جذب می‌کند و سپس به عمق برمی‌گردد. مطالعه ناسا در سال ۲۰۲۱ نشان داد که این امر اقیانوس جنوبی را به یکی از بزرگ‌ترین مخازن طبیعی کربن بدل می‌کند.

فرانک نیچه، پژوهشگر اقیانوس رصدخانه زمین لامونت-دوهرتی در دانشگاه کلمبیا که چند دهه روی اقیانوس جنوبی مطالعه کرده است، گفت: «این اقیانوس رابط بزرگی است که اقیانوس‌های دیگر را به هم وصل می‌کند.» زمانی که انجمن نشنال جئوگرافیک در سال ۲۰۲۱ اقیانوس جنوبی را به رسمیت شناخت، او به لایو ساینس گفت: «نمی‌دانستم که این اقیانوس رسمی نیست.»

چرا اقیانوس باید به‌طور رسمی نام‌گذاری شود و آیا این نام‌گذاری رسمی اهمیتی دارد؟ رنلیس پرز، پژوهشگر اقیانوس در اداره ملی اقیانوسی و جوی آمریکا، گفت که این کار به درک مسائل دریایی آن منطقه‌ها کمک می‌کند. او به لایوساینس گفت: «واقعا دوست داریم درباره اقیانوس به‌مثابه مفهومی جهانی فکر کنیم، اما در نظر گرفتن مناطق گوناگون و صحبت درباره مشکلات منطقه‌ای بسیار مفیدتر است. به نظر من، درک برخی چالش‌های بزرگ اقیانوسی که وسعت جهانی دارند برای مردم سخت است و آن‌ها بیشتر به مسائلی که اطراف خودشان می‌گذرد فکر می‌کنند.»