بز «اَرجِنَکی»؛ پرورش نژاد جدیدی از بز در ایران با وزن ۱۵۰ کیلوگرم توسط سلطان مار!
بز اَرجِنَکی یک بز ایرانی گوساله‌ای شکل 150 کیلوگرمی است که از ترکیب دو «بز نجدی» و «دُبُر بختیاری» ایجاد شده و به اندازه یک الاغ رشد می‌کند و قیمت آن هم قیمت اسب اصیل و حول و حوش 200 تا 300 میلیون تومان است.
راز بقا: ایران به لحاظ بز تنوع خوبی دارد و البته ایران یکی از قدیمی‌ترین کشورهایی است که بز در آن اهلی شده است. با قضاوت بر اساس نشانه‌های اولیه اهلی‌سازی مانند استخوان‌های حاصل از کشتار بزغاله‌های نر، اهلی کردن بز حدود ۱۰ هزار و ۵۰۰ سال پیش از میلاد در آناتولی ترکیه و کوه‌های زاگرس ایران انجام شد.
به گزارش راز بقا، در واقع بر اساس یافته‌های باستان‌شناختی نخستین شواهد اهلی کردن بز در جهان متعلق به منطقه «گنج‌دره» کرمانشاه ایران است که حدود ۱۰ هزار سال قبل از میلاد انجام شده که این امر نشان‌دهنده پرورش سازمان‌یافته این جانور است. گونه‌های والد Capra hircus aegagrus است که هنوز به صورت وحشی یا به تعبیری کوهی از ترکیه تا بلوچستان نیز یافت می‌شود.
گونه‌های اهلی بز در جهان ایرانی در کل به‌طور سازمان یافته مورد مطالعه قرار نگرفته‌و تلاشی در جهت بهبود ژنتیکی آن‌ها هم صورت نگرفته است. به نظر می‌رسد همگی به یک نوع تعلق داشته و شاخ‌های شمشیر گونه داشته باشند. مقطع آن دراز یا قدری مقعر است و پشم بلند سیاه یا به ندرت قهوه‌ای تیره‌ای دارد. واریاسیون‌های اصلی منطقه‌ای، که بازتاب دهنده محیط زیست آن‌ها (استپ یا کوه) هستند، درازی مو، رنگ‌بندی سر و سم و فرم و درازی گوش‌ها و الی آخر هستند. وجود بز‌های گونه آنکارا در ایران و افغانستان محتمل است، ولی جایی ثبت نشده، مثال‌های منزوی را ممکن است بتوان در نتیجه موتاسیون‌ها یافت، ولی نه آن طور که در ترکیه رخ می‌دهد، از طریق تولید مثل گزینشی.
جمعیت بز‌ها در جهان حدود یک میلیارد رأس و در ایران حدود ۱۷ میلیون رأس تخمین زده شده است. این ارقام به وضوح اهمیت بز در جهان و ایران را نشان می‌دهند. در واقع، گرچه این حیوان در بازار ایران کمتر از گوسفند ارزش دارد، در تمامی نواحی که از دامداری امرار معاش می‌کنند به دلیل گستره محصولاتش و آسانی نگهداری بسیار مورد توجه است. بز‌ها چیز‌هایی را می‌خورند که گوسفند نمی‌تواند بخورد، حتی در اراضی تعریف نشده حومه شهر‌ها و نقش غیرقابل انکاری در مسیرسازی دارند. بدین ترتیب در ایران و افغانستان و بسیاری دیگر از مناطق خشک مانند آفریقا، بز نقشِ هم گاو و هم گوسفند را ایفا می‌کند.
بز اَرجِنَکی، نژاد غول‌پیکر اصلاح شده در ایران
سال ۱۳۹۷ بود که یک دامدار در استان چهارمحال و بختیاری و عضو انستیتو پاستور ایران بعد از ۲ سال تلاش بی‌وقفه با استفاده از روش اصلاح نژادی توانست یک بز غول‌پیکر با ویژگی‌های گوساله را تولید کند، بزی که می‌توانست یک نقطه عطف در پرورش بز در ایران باشد. بزی که آقای «علی غلامی اَرجِنَکی» توانست با استفاده از روش اصلاح نژادی و ترکیب دو بز تولید کند جثه‌ای به اندازه‌ی یک الاغ و قیمتی برابر یک اسب اصیل داشت. نکته جالب اینجاست که کسی که این بز را پرورش داد متخصص مار است و به «سلطان مار ایران» معروف است.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
بز نجدی؛ بز خوزستانی شبیه آهو که نازک نارنجی‌ترین بز ایران است!
بز پیگورا؛ بز دورگه‌ای که برای تولید پشم گران‌قیمت آن را عقیم می‌کنند!
ارجنکی که تعداد زیادی مار و برخی دیگر از خزندگان را شناسایی کرده و به نام خود ثبت کرده نام این بز را هم به اسم خودش و روستای زادگاهش یعنی «بز اَرجِنَکی» گذاشته است. «ارجنک» نام روستایی در ۲۰ کیلومتری شهرکرد است که بیشتر به خاطر مارهای‌اش معروف است و محل رفت و آمد مؤسسات دارویی اروپاست.
البته باید گفت از پنج سال پیش تاکنون هیچ اطلاعات دیگری از این بز در دسترس نیست و نمی‌تواند حدس زد که بر سر این نژاد اصلاح شده عجیب چه آمده است.
ویژگی‌های بز اَرجِنَکی
«بز ارجنکی» یک نژاد اصلاح شده در شهرستان چهارمحال و بختیاری است و از ترکیب دو «بز نجدی» و «دُبُر بختیاری» ایجاد شده است. همان‌طور که گفته شد این بز به اندازه یک الاغ رشد می‌کند و قیمت آن در ۲۰ ماهگی هم قیمت اسب اصیل و برابر ۳۰ میلیون تومان بود. احتمالا همین بز اکنون حدود ۲۰۰ میلیون تومان قیمت دارد.
سُم‌ها، گردن و موی این بز همانند گوساله است و به دلیل ضریب تبدیل بالای علوفه به گوشت و وزن‌گیری سریع برای پرواربندی و شیردهی بسیار مناسب است. در واقع این بز به لحاظ شیردهی با بز‌های نژاد سانن و آلپاین مقایسه می‌شود. چشم این بز سفیدرنگ است و طرح شاخ‌های این بز نیز دقیقا طرح گوساله گاو است. همچنین موریزی این بز دقیقا مانند گاو است و تقریبا می‌توان گفت که این بز مو ندارد.
در حالی که بز‌ها در شرایط طبیعی تا کمی بیش از ۵۰ کیلوگرم وزن می‌گیرند «بز ارجنکی» به راحتی تا ۱۵۰ کیلوگرم هم وزن می‌گیرد چرا که این بز در ۲۰ ماهگی تا ۱۲۰ کیلوگرم هم وزن گرفته و تا سه سالگی این بز‌ها رشد بدنی دارند. این بز در حالت ایستاده روی دوپا حدود ۲ متر و ۴۰ سانتیمتر قد دارد و ارتفاع عادی این بز تا کتف و شانه حدود ۱۷۵ سانتیمتر است. با این شرایط حتی سگ‌های گله هم نمی‌توانند در برابر «بز ارجنکی» عرض اندام کنند.
لینک کپی شد
خواندنی‌ها
بز چاپار؛ طلایِ چولستان که مردم را در خشکترین بیابان پاکستان زنده نگه داشته است!
بز رایینی؛ بز کرمانی که بهترین تولیدکننده کرک در جهان است!
بز گُلابی؛ بز سفید رنگ پاکستانی با گوشهایی شبیه حوله حمام که رکورددار درازترین گوش جهان است!
سایگا؛ بز کوهی عجیب و غریبی که بینیاش مانند رادیاتور عمل می‌کند و با شاخ آن یک معجون جادویی تهیه می‌شود
بز بوج؛ بز شاخبلند رنگارنگی که در هند پرورش یافت و سر از برزیل درآورد
بز غشی؛ بز آمریکایی عجیبی که ۹۰ کیلو وزن دارد و دائما غش می‌کند!
بدلینگتون تریر؛ عجیبترین سگ دنیا که سرعت اسب را دارد و شبیه گوسفند است!
بز «آراپاوا»؛ کمیابترین و باارزشترین بز جهان که در آستانه انقراض است
بز جَمناپاری؛ بز غول‌پیکر هندی که ترسناکترین بز جهان است
«بز دینپناه»؛ هیولای ۴۵۰ کیلویی پاکستانی که روزی ۲.۵ لیتر شیر می‌دهد
بز کشمیر؛ حیوانی که ۷۰۰ میلیون دلار پول از آن میچکد!
بز سیاه بنگال؛ بز مردم فقیر بنگلادش که باکیفیتترین گوشت جهان را دارد
ارسال نظر
ویدیوهای برگزیده
دنیای گیاهان
علم و کیهان