گوسفند بزرگشاخ؛ گوسفند ۷۵۰ هزار ساله که وزن شاخ آن ۱۵ کیلوگرم و طول آن یک متر است!
راز بقا: گوسفند بزرگ شاخ (Bighorn Sheep) گونهای از گوسفند بومی آمریکای شمالی است. این نام به دلیل شاخهای بزرگش است. یک جفت شاخ این گوسفند شگفتانگیز ممکن است تا ۱۴ کیلوگرم وزن داشته باشد؛ خود گوسفند معمولاً تا ۱۴۳ کیلوگرم وزن دارد. آزمایشات ژنتیکی اخیر سه زیرگونه مجزا از Ovis canadensis را نشان میدهد که یکی از آنها در خطر انقراض است.
به گزارش راز بقا، گوسفندها ابتدا از طریق پل برینگ لند از سیبری به آمریکای شمالی رفتند. جمعیت در آمریکای شمالی به میلیونها رأس رسید و گوسفند بزرگشاخ به اساطیر بومیان آمریکا وارد شد. تا سال ۱۹۰۰، جمعیت این نژاد گوسفند به دلیل بیماریهای ناشی از دامهای اروپایی و شکار بی رویه به چندین هزار رأس کاهش یافت.
این گوسفندها در کوههای راکی و رشته کوههای سیرا نوادا در ایالات متحده، کانادا و مکزیک زندگی میکنند. قوچهای گوسفند بزرگشاخ از شاخ خود برای برای سلطه و تعیین قلمرو استفاده میکنند، اما به ندرت به یکدیگر آسیب میرسانند. آنها در گلههای همجنس زندگی میکنند. گوسفندان بزرگشاخ پوشش دومی روی پوشش تابستانی خود ایجاد میکنند تا در زمستان گرم بمانند.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
گوسفند بربری یا «عوداد»؛ گوسفند آفریقایی که بلندترین ریش جهان را دارد
گوسفند قرهگُل؛ گوسفندی با مشهورترین پشم جهان که قیمت جنین آن از گوسفند بالغ گرانتر است!
ویژگیهای ظاهری گوسفند بزرگشاخ
حدود ۷۵۰۰۰۰ سال پیش، در دوره پلیستوسن، اجداد گوسفند بزرگشاخ از مراتع خود در سیبری دور شدند. با رسیدن به پل برینگ لند، از آن عبور کردند و وارد آمریکای شمالی شدند. تازه واردها به سفر خود ادامه دادند تا اینکه در نهایت دامنه آنها تا شمال غربی مکزیک گسترش یافت.
صد و پنجاه هزار سال بعد، این گوسفندان موجودیتی جدا از آنهایی پیدا کردند که در سیبری به جا مانده بودند، گوسفند برفی. آنها بیشتر به دو گروه تقسیم شدند، یک گروه که در شمال کانادا و آلاسکا زندگی میکردند، که به گوسفند دال نیز معروف شدند، و اقوامشان در جنوب که از جنوب کانادا تا شمال غربی مکزیک امتداد داشتند، و به نام گوسفندان بزرگشاخ شهرت پیدا کردند.
با این حال، شایان ذکر است که مرزبندی بین هر دو گروه از آن زمان مبهم شده، زیرا هر دو جمعیت در طول تاریخ با یکدیگر ترکیب شده اند. این گوسفندها بر اساس زیرگونهها کمی متفاوت هستند. گوسفند کوه راکی بزرگترین گوسفند وحشی در آمریکای شمالی است. وزن نرها حدود ۱۴۵ کیلوگرم است. قد این حیوانات تا شانه هایشان حدود ۴۲ سانتیمتر یا تقریباً به اندازه قد یک کودک معمولی است. طول آنها حدود ۱۶۷ سانتیمتر است.
مادهها کوچکتر از نرها هستند. قد آنها معمولاً حدود ۸۳ سانت است که تقریباً به اندازه یک کودک ۲ ساله متوسط است. وزن میشها معمولاً حدود ۶۱ کیلوگرم یا تقریباً به اندازه یک ماستیف ماده کوچک انگلیسی است.
به گزارش راز بقا گوسفند کوه راکی دارای پوشش قهوهای مایل به خاکستری است که در تابستان تیرهتر میشود. علاوه بر این، گوسفندان کوه راکی که در کانادا زندگی میکنند معمولاً پوشش تیره تری نسبت به آنهایی دارند که در ایالات متحده زندگی میکنند. این حیوانات دارای لکههای سفید روی کفل و پاهای داخلی و پوزهشان هستند.
این حیوانات چندین سازگاری دارند که به آنها کمک میکند زنده بمانند. آنها یک پوشش زمستانی ضخیم روی پوشش تابستانی خود ایجاد میکنند. سُم آنها از دو قسمت ساخته شده است که به آنها امکان میدهد در مناطق کوهستانی پای خود را سالم حفظ کنند. هر قسمت حاوی یک ماده داخلی نرم است که به آنها کمک میکند روی زمین ناهموار راه بروند. چشمان آنها پهن است و میتوانند تا ۱ مایلی را ببینند که میتواند به آنها کمک کند تا یک شکارچی را در حالی که دور است تشخیص دهند.
گوسفندهای صحرایی معمولاً کوچکتر از گوسفندان بیگهورن کوه راکی هستند. قوچها معمولاً حدود ۱۰۰ کیلوگرم وزن دارند و حدود ۱۰۰ سانتیمتر قد دارند. پوشش روی این حیوانات قهوهای است. آنها مانند گوسفندان کوه راکی، سمهای شکافی دارند تا بتوانند در زمینهای ناهموار بالا بروند. آنها یک دستگاه گوارش پیچیده دارند که برای دریافت تمام مواد مغذی ممکن از گیاهانی که میخورند طراحی شده است.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
گوسفند زل؛ گوسفند شمالی معروف به «آریایی» که تنها نژاد بدون دنبه کشور است
گوسفند قرمز کالیفرنیا؛ گوسفند آمریکایی ۱۲۰ کیلویی که حاصل جفتگیری چندین نژاد است!
به طور کلی، گوسفندان بیگهورن سیرا نوادا تنوع زیادی در رنگ آمیزی دارند. در تابستان، آنها ممکن است قهوهای تیره به نظر برسند در حالی که در زمستان تقریباً سفید هستند. قوچها معمولاً حدود ۸۱ کیلوگرم و میشها حدود ۵۶ کیلوگرم وزن دارند.
گوسفندان سیرا نوادا سازگاریهای مختلفی دارند که به آنها کمک میکند زنده بمانند. این گوسفندان با گرم شدن دما به ارتفاعات بالاتر مهاجرت میکنند تا بهترین تغذیه را از گیاهانی که میخورند دریافت کنند. ماهیچههای کفل به خوبی توسعه یافته اند، که به آنها کمک میکند تا از زمینهای شیب دار بهتر بالا بروند.
شاخهای گوسفند بزرگشاخ
یکی از بارزترین ویژگیهای گوسفند بزرگ شاخ، شاخ آنهاست. قوچ و میش هر دو دارای شاخهایی هستند که در طول زندگی خود رشد میکنند. شاخها از استخوانی تشکیل شده اند که توسط کراتین پوشیده شده است، همان مادهای که در مو و ناخن انسان یافت میشود.
قوچها معمولا شاخهای بزرگتری نسبت به میش دارند. محققان بر این باورند که شاخها میتوانند تا ۳۰ پوند وزن داشته باشند. حیواناتی که شاخهای بزرگتری دارند معمولاً مسنتر هستند و معمولاً در گله خود غالب هستند. شاخ گوسفند صحرایی کوچکتر است و پیچش محکم تری نسبت به سایر گونهها دارد.
رفتارشناسی
این گوسفندها در گلههای همجنس زندگی میکنند. در حالی که گلههای تا ۱۰۰ نفر گزارش شده است، وجود ۸ تا ۱۰ رأس در یک گله رایجتر است. هر گله دارای یک عضو غالب است که برای کل گله تصمیم میگیرد، مانند یک ملکه یا یک پادشاه. در حالی که قوچهای جوان برای یافتن گله نر خود میروند، میشهای جوان معمولاً قبل از اولین زایمانشان، میمانند و عضو گله مادرشان میشوند.
قوچها برای تسلط بر یکدیگر از طریق شاخهایشان درگیر میشوند. هنگامی که آنها در حال مبارزه هستند، ممکن است با سرعتی تا ۴۰ مایل در ساعت با یکدیگر برخورد کنند، اگرچه ۲۰ مایل در ساعت رایجتر است. این درگیری ممکن است تا ۲۴ ساعت ادامه یابد، اما معمولاً هیچ یک از گوسفندان بزرگشاخ صدمه نمیبینند.
این گوسفندان حیوانات روزانه هستند که در طلوع و غروب خورشید بیشترین فعالیت را دارند. این امر بهویژه در مورد گوسفندان بزرگشاخ صحرایی که سعی در فرار از گرمای روز دارند صادق است.
زیستگاه گوسفند بزرگ شاخ
زیستگاه این گوسفندان بر اساس زیرگونهها متفاوت است. گوسفند بزرگشاخ کوهستان راکی در رشته کوه راکی زندگی میکنند. میتوان آنها را در مراتع آلپ، جنگلها، چمنزارهای مرکب با علفزار و علفهای درختچهای مشاهده کرد. آنها عمدتاً در نزدیکی تودههای آبی با محتوای نمک زیاد زندگی میکنند.
گوسفندهای بیابانی در سراسر صحرای موهاوی، صحرای سونوران، بیابان حوضه بزرگ، صحرای چیهواهوا و فلات کلرادو قرار دارند. گوسفند بیگهورن سیرا نوادا در مناطق مرتفع، کوهستانی و مناطق صخرهای در امتداد دامنه شرقی رشته کوه سیرا نوادا زندگی میکنند. آنها ترجیح میدهند در ارتفاعات از حدود ۴۰۰۰ فوت تا تقریبا ۱۴۵۰۰ فوت زندگی کنند. آنها تمایل دارند در ماههای تابستان در ارتفاعات بالاتر و در ماههای زمستان در ارتفاعات پایینتر زندگی کنند.
تولید مثل و چرخه زندگی
دوره آبستنی این نژاد گوسفند ۵.۵ تا ۶ ماه است. در گوسفندان از نوع کوهستان راکی و سیرا نوادا اکثر برهها از اواخر آوریل تا اواخر ژوئن متولد میشوند. در گوسفند بزرگشاخ بیابانی، اکثر برهها بین ژانویه و آوریل متولد میشوند، اما ممکن است در طول سال به دنیا بیایند.
برهها تقریباً به خوبی مادرشان حتی زمانی که فقط دو روز دارند از صخرهها بالا بروند. آنها تا دو هفتگی در حال خوردن علف و سایر گیاهان هستند. از ۱ تا ۷ ماهگی، گوسفند بزرگشاخ از شیر گرفته میشود. میشها در ۵.۵ سالگی و قوچها در ۶.۵ سالگی به اندازه کامل خود میرسند.
مسنترین گوسفند بیگهورن سیرا نوادا ۱۷ ساله بود که برای آخرین بار دیده شد. به طور کلی، گوسفند بیگهورن سیرا نوادا و کوهستان راکی حدود ۱۵ سال عمر میکنند در حالی که گوسفند بزرگ شاخ بیابانی حدود ۱۰ سال عمر میکند.