کشف جدید یک «تیتان»؛ دایناسور غول‌پیکر و گردن‌درازی که گیاهخوار بود

راز بقا: فسیل‌های جدید نشان می‌دهند که یک دایناسور بزرگ‌جثه که قبلاً دیده نشده بود، تقریباً ۱۲۲ میلیون سال پیش در جایی که اسپانیا امروزی است، پرسه می‌زد. شکل غیرمعمول استخوان‌های آن نشان می‌دهد که «تیتان» تازه توصیف شده کاملاً مربوط به ماقبل تاریخ بوده است، که می‌تواند به دانشمندان کمک کند تا تکامل و انقراض این دایناسور‌های غول‌پیکر و گردن دراز را بهتر درک کنند.

به گزارش راز بقا، گونه تازه شناسایی شده به نام Garumbatitan morellensis، طی حفاری‌هایی در سایت فسیلی «آنتونی دلار وِسپا» در نزدیکی شهر مورلا بین سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۸ کشف شد. محققان بقایای حداقل سه گونه را در این مکان کشف کردند که شامل مهره‌های عظیم و استخوان‌های یک پای بلند و دو مجموعه تقریباً کامل از استخوان‌های پا می‌شد که یک یافته بسیار نادر برای ساروپود‌ها یا دایناسشور‌های گیاه‌خوار است. قدمت این فسیل‌ها به اوایل دوره کرتاسه (۱۴۵ تا ۶۶ میلیون سال پیش) برمی گردد. 

محققان در مطالعه جدیدی که در ۲۸ سپتامبر در مجله "Zoological Journal of the Linnean Society" منتشر شد، فسیل "G. Morellensis" را توصیف کردند.

ساروپودها، از جمله "Diplodocus" و "Brachiosaurus"، دایناسور‌های گیاهخوار چهارپا با گردن و دمd دراز هستند که می‌توانند سایز‌های عظیمی داشته باشند. G. morellensis متعلق به زیر گروهی از ساروپود‌ها است که به عنوان تیتانوسور‌ها شناخته می‌شوند، و تا زمانی که شهاب‌سنگ یا سیارک در حدود ۶۶ میلیون سال پیش به دایناسور‌ها برخورد کرد عظیم‌ترین ترین ساروپود‌ها و تنها دودمان زنده به شمار می‌رفتند. 

بر اساس استخوان‌های موجود، محققان نمی‌توانند دقیقاً بگویند G. morellensis چقدر بزرگ است. پدرو موچو، نویسنده ارشد این مطالعه، دیرینه شناس دانشگاه لیسبون در پرتغال در بیانیه‌ای اعلام کرد: «یکی از این دایناسور‌های یافت شده به دلیل اندازه بزرگش از دوتای دیگر متمایز است. این گونه دارای مهره‌هایی بیش از یک متر پهنا و استخوان رانی به طول ۲ متر است». بر اساس اندازه این استخوان ها، G. Morellensis احتمالا حداقل اندازه متوسط برای تیتانوسور‌ها بود، که اغلب به اندازه یک زمین بسکتبال رشد می‌کردند. بزرگترین تایتانوسور‌های - و بزرگترین دایناسور‌ها - Argentinosaurus huinculensis و Patagotitan mayorum هستند. دانشمندان درباره اینکه کدامیک سنگین‌تر است همچنان بحث می‌کنند، اما هر دو احتمالا حداقل ۷۰ تن وزن داشتند. با این حال، در سال ۲۰۲۱، محققان بقایای یک گونه ناشناس جدید از تیتانوسور را در آرژانتین کشف کردند که به طور بالقوه می‌توانست بزرگتر از A. huinculensis و P. mayorum باشد.

اگرچه تیتانوسور‌ها سنگین‌ترین ساروپود‌ها بودند، اما طولانی‌ترین آن‌ها نبودند. این عنوان احتمالاً متعلق به گونه ناشناس سوروپود با نام مستعار «سوپرسوروس» (Supersaurus) است که طول آن به ۱۲۸ فوت (۳۹ متر) می‌رسید. محققان نوشتند که شکل استخوان‌های ساق پا و پا نشان می‌دهد که G. morellensis یکی از ابتدایی‌ترین ساروپود‌ها در زیر گروه Somphospondyli بود که شامل تیتانوسور‌ها و همچنین برخی دیگر از ساروپود‌های کشیده‌تر مانند براکیوزاروس (Brachiosaurus) است.

فسیل‌های Somphospondylan در تمام قاره‌های امروزی یافت می‌شوند، اما تاکنون مشخص نبود که دقیقاً از کجا منشا گرفته‌اند. محققان بر این باورند که کشف این «سومفوسپوندیلان» بدوی در اسپانیا نشان می‌دهد که اروپا می‌تواند جایی باشد که آن‌ها برای اولین بار در آن پرسه می‌زدند. با این حال، برای اثبات این موضوع به شواهد بیشتری نیاز است.

تیم مطالعه این دایناسور‌ها همچنین بر این باور است که «سن انتونی دلار وسپا»، و همچنین مکان‌های دیگر در شبه جزیره ایبری، می‌تواند کلید فهم و یادگیری بیشتر در مورد تکامل سوروپود یا دایناسور گیاه‌خوار باشد. در سال ۲۰۲۲، دانشمندان بقایای یک سوروپود ناشناس عظیم را در پرتغال کشف کردند که رقیب بزرگترین فسیل دایناسور شناخته شده اروپا است که قدمت آن به ۱۵۰ میلیون سال می‌رسد.