کشف قبیلهای شبیه به انسانهای اولیه؛ زادگاه اولین انسان اینجاست!
راز بقا: زادگاه انسان مدرن کجا بوده است؟ دره ریفت در آفریقای شرقی مدتهاست که تا به امروز به عنوان زادگاه بشریت مطرح شده است. اما چرا؟
به گزارش راز بقا؛ تحقیقات جدید از DNA برای ردیابی اولین گامهای بشر در تالاب ماقبل تاریخ به نام Makgadikgadi-Okavango در جنوب رودخانه بزرگ زامبزی استفاده کرده است. نتایج حاصل از این تحقیقات نشان میدهد که اولین جمعیت انسانهای مدرن (هوموساپینس ساپینس) ۲۰۰ هزار سال پیش در منطقهای که بخشهایی از بوتسوانا، نامیبیا و زیمبابوه امروزی هستند، پدید آمدند.
باور این موضوع سخت است که انسانهای امروزی ۷۰۰۰۰ سال قبل از اینکه اجداد ما شروع به کاوش در قاره آفریقا و جهان کنند، در تالابهای نامیبیا و بوتسوانا به دنیا آمده، زندگی کرده، و در همانجا نیز مرده است.
پیشتر نیز از طریق دادههای ژنیتکی ثابت شده است که جنوب آفریقا مهد بشریت است. (برخلاف شواهد فسیلی که بیشتر آنها در شرق آفریقا یافت شده اند). اما این گزارش در پی آن است که مکان دقیقی را که انسان برای اولین بار در آن تکامل یافت، مشخص کند.
برای انجام این کار، دانشمندان توجه خود را به یک قبیله بزرگ معروف به KhoeSan معطوف کردیم. KhoeSan متنوعترین میتوژنومها را در بین تمام افراد روی زمین دارد، که نشان میدهد DNA آنها بسیار شبیه به اجداد مشترک ما است. آنها هنوز هم در نامیبیا زندگی میکنند. زبان آنها بسیار شبیه به زبانهای آوایی انسانهای اولیه است و همچنان از روشهای قدیمی زندگی و شکار برای بقا استفاده میکنند.
اعضای تیم تحقیقاتی یک دهه جوامع KhoeSan و همچنین افرادی از سایر قومیتها و گروههای زبانی در نامیبیا و آفریقای جنوبی را به دقت زیر نظر گرفتهاند. بررسی دقیق ژنتیکی افراد این قبیله و ادغام آن با یافتههای حاصل از دیگر اقوام ساکن در آن منطقه توانست درک درستی از شجره نامه انسان امروزی را به دانشمندان بدهد.
اکنون دقیقا مشخص است که اجداد ما باید از منطقهای در جنوب رودخانه زامبزی پراکنده شده باشند. این با دادههای جغرافیایی، باستان شناسی و آب و هوا سازگار است، از جمله این واقعیت که این منطقه در زمان ظهور اولین انسان مدرن، یک تالاب حاصلخیز بوده است.
رودخانه زامبزی (Zambezi) رودخانهای بزرگ است که از نظر طول چهارمین رودخانه آفریقا به حساب میآید و بزرگترین رودخانهای است که از آفریقا به اقیانوس هند میریزد. مساحت آبخیز این رودخانه ۱.۳۹۰.۰۰۰ کیلومترمربع است. طول این رودخانه ۲۵۷۴ کیلومتر و سرچشمه آن از زامبیا آغاز میشود و در مسیر خود از آنگولا، نامیبیا و بوتسوانا و زیمبابوه میگذرد. این رودخانه در آخر به موزامبیک میرود که از آنجا به اقیانوس میریزد. اطراف این رودخانه دشتهای سرسبزی وجود دارد که دانشمندان معتقدند زادگاه اولین انسانها دقیقا در همین منطقه بوده است.
شواهد زمین شناسی نشان میدهد که در این زمان، یک دریاچه بزرگ ماقبل تاریخ نیز برای مدتها در این منطقه وجود داشت، همین دریاچه باعث به وجود آمدن یک زمین حاصلخیز در اطراف این رودخانه کرده بود. (لازم به ذکر است که پیش از به وجود آمدن این رودخانه، این منطقه یک دشت سبز و باتلاقی و یک دریاچه بزرگ بوده است).
چرا انسانها زادگاه خود را ترک کردند؟
اما اگر این زمین اینقدر خوب و حاصلخیز و ایده آل بود، چرا اجداد ما بین ۱۳۰۰۰۰ تا ۱۱۰۰۰۰ سال پیش شروع به کاوش در مکانهای دیگر کردند و ابتدا از خانه اجدادی به سمت شمال شرقی و بعداً به جنوب غربی آفریقا رفتند؟
دادههای آب و هوایی نشان میدهد که در آن زمان منطقه خشکسالی عظیمی را تجربه کرده است. قابل ذکر است که حدود ۱۳۰۰۰۰ سال پیش رطوبت در شمال شرق آفریقا افزایش یافت و ۱۱۰۰۰۰ سال پیش در جنوب غربی قاره آفریقا نیز این رویداد تکرار شد. دانشمندان حدس میزنند همین مساله باعث شد انسان، مانند دیگر گونههای جانوری این سرزمین را برای یافتن مکانی بهتر ترک کند.
علاوه بر این، دادههای ژنتیکی نشان میدهد که مهاجران ساکن در جنوب قاره آفریقا با زیرجمعیتهای متعدد و رشد عظیم جمعیت، در تمام سواحل جنوبی آفریقا ساکن شدند. یافتههای باستان شناسی از غارهای بلومبوس در آفریقای جنوبی نشان داده است که این منطقه از ۱۰۰۰۰۰ سال پیش شاهد سکونت انسان بوده است.
جالب است که بدانید، همه انسانهای اولیه از آفریقا مهاجرت نکردند، برخی از آنها آنجا ماندند و به مرور با طبیعت خشک آن مکان سازگار شدند.
دانشمندان توانستند مردمی را رصد کنند که در منطقه ای از نامیبیا زندگی میکنند و دی ان ای آنها، بسیار نزدیک به نخستین انسانهاست. جالب تر اینکه آنها هنوز به شیوهای کاملا سنتی زندگی میکنند. همانگونه که اجداد آنها در نامیبیا ساکن بودند.