رنگ چشم چطور ساخته می‌شود و چرا چشم‌هایی با رنگ‌های متفاوت داریم؟

راز بقا: رنگ عنبیه برای هر فرد منحصر به فرد است؛ مانند اثر انگشت ما. با این‌حال رایج‌ترین رنگ چشم، رنگ قهوه‌ای، بعدی آبی و سپس سبز یا فندقی است.

به گزارش راز بقا، رنگدانه به معنای ماده‌ای است که رنگ می‌بخشد. نکته شگفت‌انگیز این است که بدن انسان فقط رنگدانه عنبیه قهوه‌ای (ملانین) را می‌سازد، اما رنگدانه‌های عنبیه آبی، سبز یا فندقی را نمی‌سازد. پس چگونه است که همه عنبیه قهوه‌ای ندارند؟ با راز بقا همراه باشید.

چشمان شما چه رنگی هستند؟

رنگ عنبیه می‌تواند قهوه‌ای، آبی یا سبز یا مخلوط‌هایی مانند قهوه ای-زرد، قهوه‌ای مایل به سبز یا آبی-قهوه‌ای باشد. کلمه «عنبیه» از کلمه یونانی به معنای «رنگین‌کمان» گرفته شده است. در داستان‌های یونان باستان، الهه‌ای به نام آیریس پیام‌هایی را از طریق پل رنگین‌کمان بین زمین و دنیای ماوراء‌طبیعی حمل می‌کند.

تاثیر ژنتیک

ژنتیک (چگونگی انتقال صفات و ویژگی‌های فیزیکی از نسلی به نسل دیگر) در تعیین رنگ چشم نقش دارد. در بسیاری از موارد، ژن‌هایی که چشم‌های قهوه‌ای را تولید می‌کنند غالب هستند، اما نحوه انتقال ژن‌های رنگ چشم پیچیده است. این می‌تواند به این معنی باشد که اگر یکی از والدین بیولوژیکی چشم‌های قهوه‌ای و دیگری چشمان آبی داشته باشد، احتمال اینکه فرزندشان چشم‌های قهوه‌ای داشته باشد بیشتر است، اما نه همیشه.

+ پیشنهاد مطالعه: بازسازی چهره مردی که هزاروهفتصد سال پیش به شکل وحشیانه کشته شد!

اما در مورد بقیه رنگ‌ها چطور؟

بنابراین عنبیه از چه چیزی ساخته شده است؟ عنبیه ما در داخل چشم، پشت یک لایه شفاف به نام قرنیه قرار دارد. دایره‌ای و بسیار نازک (کمتر از نیم میلی متر) و به شکل دونات است که وسط آن سوراخی برای مردمک چشم ما دارد. عنبیه حاوی سلول‌ها، ماهیچه‌های خاص، رگ‌های خونی و اعصاب است که توسط یک ماده ژل با میلیون‌ها فیبر متقاطع ریز احاطه شده‌اند.

سلول‌های رنگدانه عنبیه (ملانوسیت ها) حاوی ذرات رنگدانه (ملانوزوم) هستند. تعداد سلول‌های رنگدانه برای همه رنگ‌های عنبیه تقریباً یکسان است، اما ذرات رنگدانه داخل سلول‌ها متفاوت هستند. به عنوان مثال، یک عنبیه آبی به اندازه یک عنبیه قهوه‌ای ذرات رنگدانه ندارد.

سلول‌های عنبیه، دیگر الیاف ریز و مواد ژل در عنبیه را می‌سازند و سلول‌های دیگر به محافظت از عنبیه در برابر آسیب کمک می‌کنند. ماهیچه‌های عنبیه ویژه با الیاف کشسان نازک می‌توانند عنبیه را جمع و یا شُل کنند تا اندازه مردمک ما را در نور روشن یا کم کنترل کنند.

پشت عنبیه دارای سطح قهوه‌ای تیره به دلیل سلول‌های پر از رنگدانه قهوه‌ای است. این رنگدانه سطح پشتی به دید ما کمک می‌کند، زیرا از پراکندگی نور در عنبیه جلوگیری می‌کند.

+ پیشنهاد مطالعه: دلیل قرمز بودن خون انسان چیست؟

رنگ‌ها و الگو‌های عنبیه برای هر فرد منحصر به فرد است، مانند اثر انگشت

نور سفید یا مرئی شامل طیف رنگین کمانی از رنگ‌های آبی تا قرمز است. با عبور نور از عنبیه، نور آبی بسیار بیشتر از رنگ‌های دیگر پراکنده می‌شود؛ بنابراین نور آبی به عقب باز می‌گردد و این بدان معناست که اگر ذرات رنگدانه کمتری وجود داشته باشد، عنبیه آبی را می‌بینیم.

رنگ‌های دیگر، به خصوص قرمز، در نور کمتر پراکنده می‌شوند و بین الیاف، ژل و سلول‌های کوچک به عنبیه می‌رسند. عنبیه‌های سبز، فندقی یا قهوه‌ای دارای ذرات رنگدانه بیشتری هستند که این نور را جذب می‌کنند؛ بنابراین رنگ‌هایی که در چشم می‌بینیم نتیجه پراکندگی کم و زیاد برخی رنگ‌های روشن است. ذرات رنگدانه قهوه‌ای رنگ بیشتری را جذب می‌کنند.

برخی از افراد با دو رنگ چشم متفاوت به دنیا می‌آیند و این چشم‌ها در طول زمان تغییر نمی‌کنند

آیا رنگ چشم تغییر می‌کند؟

اگر رنگ‌های مختلف در نزدیکی چشم باشد، رنگ عنبیه می‌تواند تغییر کند. به عنوان مثال، آرایش چشم با رنگ‌های مختلف می‌تواند ما را به رنگ عنبیه‌ای که می‌بینیم فریب دهد.

افرادی که رنگدانه عنبیه کمی دارند یا بدون رنگدانه عنبیه هستند، اغلب عنبیه آبی کم‌رنگ دارند. این‌ها بدون رنگدانه عنبیه قرمز به نظر می‌رسند تا نور قرمز را از داخل چشم جذب کنند و سپس از عنبیه عبور می‌کنند.

رنگ چشم همیشه در طول زندگی ثابت نمی‌ماند. نوزادانی که با چشم‌های آبی متولد می‌شوند می‌توانند تا دو سالگی چشم‌های قهوه‌ای یا فندقی داشته باشند، زیرا رنگدانه‌های تیره بیشتری پس از تولد در سلول‌های عنبیه ساخته می‌شود.

رنگ عنبیه نیز می‌تواند به دلیل بیماری‌ها یا جراحات نادر تغییر کند.

برخی از قطره‌های چشمی برای درمان فشار چشم، رنگدانه قهوه‌ای بیشتری در سلول‌های عنبیه ایجاد می‌کنند و چشم‌ها را قهوه‌ای‌تر نشان می‌دهند. برخی از مردم با یک چشم قهوه‌ای و یک چشم آبی به دنیا می‌آیند، اما این چشم‌ها با افزایش سن ثابت می‌مانند – اگرچه ما مطمئن نیستیم که چرا.

هنوز چیز‌های زیادی برای کشف عنبیه و رنگ چشم وجود دارد!