












راز بقا: غار دادبنیان یا غار بنوو، یکی از شگفتانگیزترین و ناشناختهترین غارهای تاریخی ایران در استان فارس است. این غار بزرگ و اسرارآمیز نهتنها یک جاذبه طبیعی، بلکه بخشی زنده از تاریخ زندگی انسان در دل طبیعت است.
به گزارش راز بقا، مهمترین شهرت این غار به این دلیل است که در دهه ۱۳۴۰ خورشیدی حدود ۸۰۰ نفر از آخرین غارنشینان ایران در آن زندگی میکردند.
به گزارش راز بقا، این غار در منطقه صحرای باغ لارستان فارس واقع شده و وسعت آن حدود ۳۰۰۰ متر مربع است. دهانهی غار بیش از ۲۵۰ متر ارتفاع و ۱۰۰ متر عرض دارد و عمق آن بیش از ۱۰۰ متر برآورد میشود. ویژگیهای معماری شگفتانگیزی مانند دیوار سنگی با کتیبههای خط میخی و قلعهای مرموز در انتهای غار، باعث شده این مکان از نظر باستانشناسی نیز اهمیت بالایی داشته باشد.
به گزارش راز بقا، یکی از دلایل مهم سکونت طولانیمدت در این غار، وجود منابع آبی دائمی بود. از سقف غار در تمام سال حتی در خشکسالی، قطرات آب زلال چکه میکرد. ساکنان غار برای جمعآوری این آبها، ۲۴ حوضچه در کف غار ساخته بودند که بهخوبی طراحی شده بودند و هرگز سرریز نمیکردند. این سیستم ساده، اما کارآمد، کلید زندگی مستقل و خودکفای آنها بود.
به گزارش راز بقا، حدود ۸۰۰ نفر در دهه ۴۰ شمسی در غار دادبنیان زندگی میکردند. آنها از دو طایفه مختلف بودند و بهشدت به سبک زندگی کوهستانی و غارنشینی خود پایبند بودند.
این ۸۰۰ نفر که در غار دادبنیان (یا بنوو) در استان فارس زندگی میکردند، عمدتاً از دو طایفه یا گروه محلی بودند. بسیاری از منابع محلی اشاره میکنند که آنها از عشایر کوچنشین یا روستاییانی بودند که بهمرور و تحت فشارهای طبیعی، اجتماعی یا سیاسی به دل کوه و غارها پناه برده بودند. این افراد خودشان را کاملاً مستقل میدانستند و به سبک زندگی شهری یا روستایی رایج وابستگیای نداشتند.
یکی از جالبترین جنبهها، باور فرهنگی آنها بود. آنها معتقد بودند فقط کسانی که در کوه و غار زندگی میکنند، «آدم» هستند و بقیه افراد ارزش یا اصالت ندارند. بهشدت به سنتها و آیینهای خود وفادار بودند و زندگی جمعیشان بر اساس نظم درونگروهی و احترام به بزرگترها میچرخید.
همچنین سبک تغذیه آنها بر پایه دامداری سنتی، شکار محدود و استفاده از گیاهان محلی بود. منابع آبی خود را از حوضچههای داخلی غار تأمین میکردند که آب باران و چکههای سقف غار را جمعآوری میکرد.
این جمعیت ارتباط بسیار محدودی با دنیای بیرون داشتند. بسیاری از بچهها و حتی بزرگسالان هرگز روستا یا شهر را از نزدیک ندیده بودند. لباسها و ابزارهایشان عمدتاً دستساز و محلی بود و فقط در مواقع ضروری، از بازارهای اطراف وسایل تهیه میکردند. ورود مأموران دولتی و تلاش دولت برای بیرون کشیدنشان از غار، برایشان نوعی تهدید فرهنگی محسوب میشد و با مقاومت همراه بود.
در دهه ۱۳۴۰ خورشیدی (دهه ۱۹۶۰ میلادی)، دولت وقت ایران برنامههایی برای اسکان عشایر و جمعیتهای غارنشین و پراکنده اجرا کرد. مأموران دولتی با مراجعه به غار دادبنیان، سعی کردند این جمعیت ۸۰۰ نفری را به روستاهای اطراف منتقل کنند.
برخی از خانوادهها قبول کردند و به جاهایی مثل گاوبست و عمادشهر رفتند، اما بخش قابل توجهی از جمعیت پس از تجربه دشواریهای اقتصادی و نپذیرفتن شرایط جدید، دوباره به غار برگشتند.
به گزارش راز بقا، امروز نسلهای بعدی این غارنشینان، بیشتر در مناطق روستایی و شهری اطراف زندگی میکنند. اگرچه دیگر کسی در غار دادبنیان سکونت دائمی ندارد، اما خاطره و روایتهای مربوط به زندگی اجدادیشان هنوز زنده است و بین بازماندگان نقل میشود. بسیاری از آنها هنوز با غرور از اصالت کوهستانی و استقلال خانوادگی خود سخن میگویند.
به گزارش راز بقا، امروزه غار دادبنیان یکی از جاذبههای گردشگری کمتر شناختهشده فارس است. سالانه کوهنوردان، پژوهشگران و علاقهمندان به تاریخ به این غار سفر میکنند تا هم از زیبایی طبیعی آن لذت ببرند و هم از نزدیک با بخشی زنده از تاریخ ایران آشنا شوند.
به گزارش راز بقا، غار دادبنیان با وسعت، زیبایی طبیعی و داستانهای غنی تاریخیاش، یکی از مهمترین گنجینههای ناشناخته ایران است. قصه ۸۰۰ غارنشین دادبنیان فقط یک داستان مردمشناسی نیست، بلکه روایتی الهامبخش از مقاومت، استقلال و سازگاری انسان با طبیعت است. اگر به ماجراجویی، کشف تاریخ و طبیعت بکر علاقهمندید، بازدید از این غار میتواند تجربهای فراموشنشدنی برای شما باشد.